ຜົນດີ ແລະ ຜົນຮ້າຍຈາກການນຳໃຊ້ຢາຕ້ານເຊື້ອ
ສະເໜີໂດຍ: ກອງມະນີ ນາມມະວົງມີໄຊ
ຢາ Antibiotic ຫຼື ຢາຕ້ານເຊື້ອເປັນຢາປິ່ນປົວພະຍາດທີ່ຕິດເຊື້ອຈຸລິນຊີ (Bacterial), ຢາຕ້ານເຊື້ອແມ່ນກຸ່ມຢາອັນຕະລາຍທີ່ບໍ່ຄວນຊື້ກິນເອງ ເພາະອາດຈະເກີດຜົນຂ້າງຄຽງເຊັ່ນ : ເກີດການແພ້ຢາ ຫຼື ພາໃຫ້ເຊື້ອພະຍາດດື້ຕໍ່ຢາ ຖ້າໃຊ້ບໍ່ຖືກຕ້ອງ. ຕາມການລາຍງານຂອງ WHO ໃນປີ 2005-06 ໄດ້ເຮັດການສຳຫຼວດຢູ່ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ແລະ ແຂວງຈຳປາສັກເຫັນວ່າ: ປະຊາຊົນ 91% ແມ່ນຊື້ຢາຕ້ານເຊື້ອກິນເອງຢູ່ຮ້ານຂາຍຢາເອກະຊົນໂດຍບໍ່ມີໃບສັ່ງຢາຈາກແພດ, ໃນນັ້ນໃຊ້ຢາ Ampicillin ເຖິງ 83%, ສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່າສະພາບການນຳໃຊ້ຢາທີ່ບໍ່ສົມເຫດ ສົມຜົນເຊິ່ງເປັນສາຍເຫດໜຶ່ງທີ່ພາໃຫ້ເຊື້ອພະຍາດດື້ຕໍ່ຢາຕາມມາ[1].
ເຊື້ອພະຍາດດື້ຢາແມ່ນຍ້ອນການນຳໃຊ້ຢາບໍ່ຖືກຕ້ອງ ໂດຍສະເພາະແມ່ນການນຳໃຊ້ຢາຕ້ານເຊື້ອທີ່ເກີນ ຫຼື ຫຼຸດຂະໜາດ (ປະລິມານຄວາມແຮງຂອງຢາ) ແລະ ໄລຍະເວລາບໍ່ຖືກຕ້ອງ, ຊຶ່ງຈະພາໃຫ້ເຊື້ອພະຍາດຂະຫຍາຍຕົວ ແລະ ພັດທະນາກາຍເປັນສາຍພັນໃໝ່.
ໃນວັນທີ 29 ເດືອນເມສາ ປີ 2015 WHO ກໍ່ໄດ້ປະກາດເຕື່ອນກ່ຽວກັບສະພາບດື້ຢາຕ້ານເຊື້ອໃນທົ່ວໂລກ[2], ຊຶ່ງໃນນັ້ນໄດ້ເໜັ້ນໜັກໃຫ້ບັນດາປະເທດຕ່າງໆ ຄວນເພີ້ມທະວີແຜນການດຳເນີນງານເພື່ອຮັບມືກັບສະພາບດື້ຢາຕ້ານເຊື້ອ ແລະ ສະກັດກັ້ນພຶດຕິກຳການນຳໃຊ້ຢາຕ້ານເຊື້ອເກີນຂະໜາດ ເພື່ອຫຼຸດຜ່ອນສະພາບການດື້ຢາຕ້ານເຊື້ອ.
WHO ໄດ້ຮຽກຮ້ອງໃຫ້ມີຄວາມພະຍາຍາມຫຼາຍຂຶ້ນເພື່ອຫຼືກເວັ້ນຕໍ່ການສູນເສຍຄວາມສາມາດໃນການປິ່ນປົວດ້ວຍຢາສຳລັບພະຍາດຕ່າງໆ ທີ່ເກີດຂຶ້ນທົ່ວໄປ ແລະ ພະຍາດທີ່ຮ້າຍແຮງ. ບັນດານັກວິທະ ຍາສາດດ້ານການແພດ ແລະ ອົງການຈັດຕັ້ງສາກົນອື່ນໆ ລວມທັງ WHO ໄດ້ກ່າວເຕືອນກ່ຽວກັບໄພພິ ບັດທີ່ມີຢູ່ ຖ້າຫາກວ່າຍັງເມີນເສີຍຕໍ່ສະພາບການດື້ຢາຕ້ານເຊື້ອ ແລະ ສະພາບການຂາຍຢາຕ້ານເຊື້ອໂດຍບໍ່ມີໃບສັ່ງຢາຈາກທ່ານໝໍ ຍັງມີຢ່າງກ້ວາງຂວາງ, ໃນຫຼາຍປະເທດຍັງຂາດການແນະນຳກ່ຽວກັບການນຳໃຊ້ຢາຕ້ານເຊື້ອທີ່ຖືກຕ້ອງ ແລະ ສົມເຫດ ສົມຜົນເຮັດໃຫ້ມີການນຳໃຊ້ຢາຕ້ານເຊື້ອຊະຊາຍ, ເກີນຂະ ໜາດພາໃຫ້ເຊື້ອພະຍາດດື້ຕໍ່ຢາອາດຈະກ້າວໄປເຖິງບໍ່ມີຢາຕ້ານເຊື້ອສຳລັບປິ່ນປົວພະຍາດໃນອານາຄົດ.
[1]: WHO. 2004. Rational Use of Medicines by Prescribers and Patients. Report by the Secretariat. Geneva: WHO.
<http://www.who.int/gb/ebwha/pdf_files/EB115/B115_40-en.pdf>
[2] . ບົດລາຍງານຂອງ WHO ຄັ້ງວັນທີ 29/4/2015 ກ່າວເຕືອນສະພາບດື້ຢາຕ້ານເຊື້ອໃນທົ່ວໂລກ
|