ພິທີສະເຫຼີມສະຫຼອງວັນຄວາມປອດໄພອາຫານໂລກ ປີ 2024

       ໃນຕອນເຊົ້າຂອງວັນທີ 07 ມິຖຸນາ 2024 ກົມອາຫານ ແລະ ຢາ ໄດ້ ຈັດພິທີສະເຫຼີມສະຫຼອງວັນຄວາມປອດໄພອາຫານໂລກ  ໃຫ້ກຽດເປັນປະທານ ແລະ ເປີດພິທີ ໂດຍ ທ່ານ ປອ.ດຣ ບຸນຊູ ແກ້ວຫາວົງ ຫົວໜ້າກົມອາຫານ ແລະ ຢາ ຊຶ່ງທ່ານປະທານໄດ້ເນັ້ນໃຫ້ເຫັນເຖິງຄວາມໝາຍຄວາມສຳຄັນຂອງວັນຄວາມປອດໄພອາຫານໂລກ ດັ່ງລາຍລະອຽດຕໍ່ໄປນີ້:

       ວັນຄວາມປອດໄພອາຫານໂລກໄດ້ຖືກຮັບຮອງໂດຍຄະນະກໍາມາທິການ​ມາດຕະຖານ​ອາຫານໂລກໃນປີ 2018 ພາຍ​ໃຕ້​ການ​ຮ່ວມ​ມື​ລະ​ຫວ່າງ ​ອົງ​ການ​​ອາ​ຫານ ​ແລະ​ ການ​ກະ​ສິ​ກໍາ​ຂອງ​ສະ​ຫະ​ປະ​ຊາ​ຊາດ (FAO) ແລະ ​ອົງ​ການ​ອະ​ນາ​ໄມ​ໂລກ (WHO) ຫຼື ກົດລະຫັດອາຫານສາກົນ (Codex Alimentarius) ໄດ້ກຳນົດເອົາວັນທີ 7 ມີຖຸນາ ຂອງແຕ່ລະປີ ເປັນ “ວັນຄວາມປອດໄພອາຫານໂລກ (World Food Safety Day)’’ ກົມອາຫານ ແລະ ຢາ ຈຶ່ງໄດ້ສະເຫລີມສະຫລອງວັນສໍາຄັນດັ່ງກ່າວຂຶ້ນ ໂດຍຮ່ວມກັບ ອົງການອະນາໄມໂລກ  ຕັ້ງແຕ່ປີ 2018 ເປັນຕົ້ນມາ. 

        ວັນຄວາມປອດໄພອາຫານ ວັນທີ 7 ມິຖຸນາ ໃນທຸກທຸກປີ ໄດ້ເຮັດໃຫ້ເຮົາມີຄວາມຈື່ຈຳວັນທີ່ສຳຄັນຂອງໂລກ ແລະ ຮັບຮູ້ວ່າ ອາຫານປອດໄພ ແມ່ນຄວາມຮັບຜິດຊອບຂອງທຸກຄົນ ຈາກຜູ້ຜະລິດຈົນຮອດຜູ້ບໍລິໂພກ ເພື່ອຮັບປະກັນອາຫານທີ່ຈະບໍລິໂພກໃຫ້ມີຄວາມປອດໄພ ແລະ ເຮັດໃຫ້ມີສຸຂະພາບທີ່ດີ. ເຖີງຢ່າງໃດກໍ່ຕາມອາດຈະມີບາງກໍລະນີທີ່ບໍ່ຄາດຄິດເກີດຂຶ້ນໄດ້ ຊື່ງພວກເຮົາຈະໄດ້ກຽມພ້ອມປະຕິບັດບາງຢ່າງ ເພື່ອຫລີກລ້ຽງການເຈັບເປັນນັ້ນ. ກໍລະນີຄວາມປອດໄພອາຫານອາດມີຕັ້ງແຕ່ລະດັບເລັກນ້ອຍ ຈົນເຖິງລະດັບສາກົນ, ຈາກໃນຄົວເຮືອນ, ຮ້ານອາຫານ, ການຮຽກເກັບຄືນອາຫານທີ່ປົນເປື້ອນຈາກໂຮງງານຜະລິດອາຫານ,ຈາກຜະລິດຕະພັນນຳເຂົ້າ ຫລື ຈາກໄພທຳມະຊາດ. ຄວາມອັນຕະລາຍຂອງອາຫານທີ່ບໍ່ຖືກກວດພົບໃນດ່ານຊາຍແດນ ມີການເພີ້ມຂຶ້ນໄປໃນຕະຫລາດທົ່ວໂລກ ຈະເຮັດໃຫ້ຄວາມສ່ຽງທີ່ເປັນສາເຫດໃຫ້ອາຫານບໍ່ປອດໄພ ໄດ້ເພີ່ມທະວີຂຶ້ນຢ່າງຫລວງຫລາຍ ແລະ ຈາກບັນຫາທ້ອງຖິ່ນກະຈາຍໄປເປັນບັນຫາຮີບດ່ວນຂອງໂລກ. ສະນັ້ນ ຄໍາຂວັນໃນປີ 2024 ແມ່ນ “ການກຽມພ້ອມໃນກໍລະນີສຸກເສີນດ້ານອາຫານ (Food safety: prepare for the unexpected).

         ຂໍ້ມູນຈາກ​ອົງການອະນາໄມໂລກ​ພົບວ່າ ​ໃນ​ທົ່ວ​ໂລກ​ມີຄົນເຈັບປ່ວຍ​ຍ້ອນພະຍາດທີ່ເກີດຈາກ​ອາຫານ ສະ ເລ່ຍປະມານ 600 ລ້ານ​ຄົນ​ຕໍ່​ປີ​​, ​ເສຍ​ຊີວິດ 420,000 ຄົນ​ຕໍ່​ປີ, ​ໃນ​ຂະນະ​ທີ່​ຢູ່​ພາກ​ພື້ນ​ອາຊີ ​ແລະ ປາຊີ​ຟິກ ມີ​ຄົນ​ເຈັບ​ປ່ວຍ​ຍ້ອນພະຍາດທີ່ເກີດມາ​ອາຫານເຖິງ 275 ລ້ານຄົນຕໍ່ປີ, ຄົນເຈັບເລົ່ານີ້ຈ່າຍຄ່າການຮັກສາສຸຂະພາບ ບໍ່ສາ ມາດເຮັດວຽກໄດ້ຢ່າງເຕັມສ່ວນ ເຮັດໃຫ້ເກີດການສູນເສຍລາຍໄດ້ ຂໍ້ມູນນີ້ສະທ້ອນເຖິງບັນຫາສຸຂະພາບສາທາລະ ນະຢ່າງຊັດເຈນ. ອາຫານທີ່ປົນເປື້ອນ ສາເຫດຕົ້ນຕໍແມ່ນມາຈາກການຈັດການອາຫານທີ່ບໍ່ຖືກສຸຂະອະນາໄມເຊັ່ນ: ອາຫານແຄມທາງ, ອາຫານໃນຕະຫຼາດ ທີ່ຂາຍມາເປັນເວລາຫຼາຍຊົ່ວໂມງ ໃນສະພາບອາກາດຮ້ອນ, ​ອາຫານ​ບໍ່​ສຸກ​ ແລະ ​ບໍ່​ໄດ້ຮັກສາໄວ້​ຕູ້​ເຢັນ. ​ເມື່ອ​ຜູ້​ບໍລິ​ໂພ​ກກິນ​ອາຫານ​ທີ່​ປົນ​ເປື້ອນ ​ເຂົ້າ​ໄປ​ໃນ​ຮ່າງກາຍ​ຈະເຮັດໃຫ້ເຈັບປ່ວຍ​​ ຫຼື​ ເຖິງຂັ້ນເສຍຊີວິດໄດ້.

        ໃນ ສປປ ລາວ ຈາກຂໍ້ມູນຂອງລະບົບເຝົ້າລະວັງ 19 ພະຍາດ ໄດ້ມີພະຍາດຖອກທ້ອງເກີດຂຶ້ນ 95,375 ກໍລະນີ    ໃນແຕ່ລະປີ ແລະ 25 ກໍລະນີເສຍຊີວິດ. ກໍລະນີຖອກທ້ອງເປັນເລືອດ ມີ 21,786 ກໍລະນີ ,1 ກໍລະນີເສຍຊີວິດ. ເບື່ອອາຫານ 3,111 ກໍລະນີ ແລະ 7 ກໍລະນີເສຍຊີວິດ.

         ພວກເຮົາຈະເຮັດແນວໃດ ໃນການກະກຽມຄວາມພ້ອມ ເພື່ອຮັບມືກັບກໍລະນີອາຫານບໍ່ປອດໄພ ທີ່ອາດຈະເກີດຂຶ້ນໂດຍບໍ່ຄາດຄິດ?

         ການປະສານງານ ແລະ ການຮ່ວມມືທີ່ດີຂອງທຸກພາກສ່ວນ ແມ່ນສີ່ງສຳຄັນຕົ້ນຕໍໃນການຮັບມືກັບບັນຫາຄວາມປອດໄພອາຫານໃນປະເທດ.

        ພາກສ່ວນລັດຖະບານ ຕ້ອງສ້າງ ຫລື ປັບປຸງແຜນງານຕອບໂຕ້ ດ້ານຄວາມປອດໄພອາຫານ, ສ້າງຄວາມເຂັ້ມແຂງໃນລະບົບຄຸ້ມຄອງຄວາມປອດໄພອາຫານພາຍໃນປະເທດ, ເພີ່ມທະວີສ້າງຄວາມອາດສາມາດຂອງລະບົບເຝົ້າລະວັງ, ການປະສານງານ ແລະ ປັບປຸງການສື່ສານລະຫວ່າງຜູ້ຜະລິດ ແລະ ປະຊາຊົນ ກ່ຽວກັບຂໍ້ມູນຂອງຜະລິດຕະພັນອາຫານ.

     ສຳລັບພາກສ່ວນທຸລະກິດອາຫານຈະຕ້ອງໄດ້ປັບປຸງລະບົບຄຸ້ມຄອງຄວາມປອດໄພອາຫານ, ຖອດຖອນບົດຮຽນ ແລະ ເຮັດວຽກຮ່ວມກັນກັບບັນດາຫົວໜ່ວຍທຸລະກິດ ແລະ ການສື່ສານຂໍ້ມູນດ້ານອາຫານໃຫ້ຜູ້ບໍລິໂພກ.

       ສຳລັບຜູ້ບໍລິໂພກ ຕ້ອງໄດ້ຮູ້ກ່ຽວກັບການລາຍງານ ແລະ ຕອບໂຕ້ ໃນກໍລະນີອາຫານບໍ່ປອດໄພ, ມີຄວາມເຂົ້າໃຈຕໍ່ຄວາມຮ້າຍແຮງຂອງເຫດການທີ່ບໍ່ອາດຄາດຄະເນໄດ້ໃນຄົວເຮືອນ ແລະ ການຕອບໂຕ້.

       ໃນກໍລະນີເກີດມີເຫດການດ້ານຄວາມປອດໄພອາຫານ  ສິ່ງສໍາຄັນຈະຕ້ອງໄດ້ປະຕິບັດມີດັ່ງນີ້:

1 ຕ້ອງມີຄວາມກຽມພ້ອມເປັນອັນຕົ້ນຕໍ;

2 ການຮ່ວມມືຫລາຍໆ ພາກສ່ວນ ເພື່ອການຕອບໂຕ້ຢ່າງມີປະສິດທິຜົນ;

3 ການແລກປ່ຽນຂໍ້ມູນຢ່າງທັນດ່ວນເພື່ອຊ່ວຍເຫລືອຊີວິດ;

4 ການສື່ສານພົວພັນເພື່ອຄວາມໝັ້ນໃຈໃນການສະຫນອງອາຫານ;

5 ມີລະບົບຄຸ້ມຄອງຄວາມປອດໄພອາຫານທີ່ດີ ເພື່ອປົກປ້ອງຜູ້ບໍລິໂພກ;

6 ປະຕິບັດການຢ່າງເດັດຂາດເພື່ອປົກປ້ອງຜູ້ບໍລິໂພກ;

7 ໃຫ້ຖືວ່າທຸກຄົນແມ່ນຜູ້ຄຸ້ມຄອງຄວາມສ່ຽງ.

ສະນັ້ນ, ຈື່ງຂໍຮຽກຮ້ອງມາຍັງທ່ານ ທຸກພາກສ່ວນ ທັງພາກລັດ, ເອກະຊົນ ແລະ ພໍ່ແມ່ພີ່ນ້ອງ      ໃຫ້ຮ່ວມມືກັນເພື່ອປ້ອງກັນບໍ່ໃຫ້ມີການເກີດກໍລະນີ ຫລື ຫລຸດຜ່ອນພະຍາດ ທີ່ເກີດຈາກອາຫານເພື່ອປະກອບສ່ວນໃນການຮັກສາສຸຂະພາບ ເພາະອາຫານຈະປອດໄພແມ່ນຫນ້າທີ່ຂອງຫມົດທຸກຄົນ.